www.sanatoriumoska.fora.pl

martadell

Zamek w Osiecznej znajduje się w parku nad brzegiem Jeziora Łoniewskiego, swój obecny charakter zawdzięcza przebudowie z lat 1890-1908, przeprowadzonej przez berlińskie biuro architektoniczne Reimer-Koerte. Sprzed tej przebudowy pochodzi część murów i niektóre elementy dekoracyjne elewacji. Jedynym zachowanym pomieszczeniem jest pochodząca z 1601 r. tzw. sala rycerska (jadalna), nakryta sklepieniem kolebkowo-krzyżowym. Neorenesansowe wsporniki w tej sali pochodzą jednak z czasów ostatniej przebudowy. Na ścianach imitacja kurdybanu. Sala umeblowana jest meblami gdańskimi.

Zamek architektonicznie składa się z trzech brył: skrzydła północno-zachodniego, skrzydła południowo-wschodniego i łączącej oba skrzydła części środkowej z wysoką (26 m) wieżą pochodzącą z 1900 r. Jak wskazują źródła ikonograficzne, część środkową zbudowano na istniejącej wcześniej budowli parterowej. Zamek ma kształt nieregularnego trójboku wokół otwartego dziedzińca. W architekturze przebudowanego zamku zachowano wszystkie istniejące składniki elewacji, wprowadzając dodatkowo elementy secesji i historyzmu.

Najbardziej charakterystycznym elementem wystroju zewnętrznego jest pochodzący z 1600 manierystyczny portal zwieńczony kartuszem z herbem Czarnkowskich-Nałęcz i literami AC (Andrzej Czarnkowski). Niżej groteska z motywami roślinnymi, mitologicznymi i zwierzęcymi, w narożnikach dwa geniusze z rogami obfitości, pośrodku, pomiędzy nimi, zwornik z maszkaronem. W sklepieniu drzwi znajdują się kasetony. Portal podtrzymywany jest dwoma pilastrami porządku toskańskiego zdobionymi motywami militarnymi.

Z tego samego okresu pochodzi tablica fundacyjna z herbem Nałęcz i literami (w rogach) ACCN (Andreas Czarnkowski Castellanus Naclensis). Inna tablica, identyfikująca już Czarnkowskiego jako starostę inowrocławskiego i kasztelana kaliskiego, zawiera łaciński napis upamiętniający przebudowę dokonaną w czasie jego władania Osieczną (Sibi et posteritati Andreas Czarnkowski castellanus calissiensis, capitaneus inovladislaviensis accepta post decessum inclutae Gorcanorum comitum familiae materna successione antiqua aedificia restaurare nec non alia de novo aedifica recuravit atque Anno D. 1601 perfecit - Współczesnym i potomnym Andrzej Czarnkowski kasztelan kaliski, starosta inowrocławski, po objęciu dóbr zgasłego rodu Górków jako spadkobierca po matce odnowił stare zabudowania i wzniósł niektóre nowe w roku pańskim 1601). Poniżej znajduje się tablica upamiętniająca odbudowę dokonaną przez Jana Opalińskiego z Bnina po pożarze z 1665 r. Łaciński napis głosi Ilustrissimus IOANNES de BNIN OPALENSKI palatinus Bresten Maior Polon. Generalis post teram deflagrationem A 1665 (...) et in hanc formam gratae posteritati edegit - Prześwietny Jan z Bnina Opaliński wojewoda brzesko-wielkopolski odbudował zamek po całkowitym spaleniu w roku 1665 w tej postaci przekazując potomnym. Na tej samej ścianie, poniżej, wmurowany kartusz z herbem von Heydebrandtów.

Główne wejście do zamku znajduje się od strony zachodniej. Dwa murowane filary podtrzymują lekki balkon zdobiony ornamentami roślinnymi. Nad balkonem daszek. Elewacje, zwłaszcza od strony jeziora, urozmaicone są wykuszami, balkonami i tarasami. Nad oknem pierwszego piętra od strony dziedzińca dekoracja stiukowa z około 1777 r. z herbami Abdank ówczesnego właściciela Osiecznej Mikołaja Skoroszewskiego i Zbiświcz jego żony, Teresy z Goetzendorf-Grabowskich.

Zamek położony jest w parku (2,2 ha) z mostkami i elementami małej architektury ogrodowej (rzeźby). W parku dominuje starodrzew - lipy, platany, buk czerwonolistny, dęby, klony i jawory. Od strony południowej (jeziora) rośnie stary okaz magnolii, a także kilka pochodzących z powojennych nasadzeń azalii i różaneczników. Przy wejściu do parku trójdzielny budynek bramny z końca XIX wieku. Obecnie w pałacu mieści się szpital sanatoryjny dla dzieci.